Pracownia kardiologii inwazyjnej XXI w. – pierwsze w Europie Środkowo-Wschodniej wykorzystanie robota do wsparcia interwencji wieńcowych

W Centrum Kardiologii Inwazyjnej, Elektroterapii i Angiologii w Nowym Sączu zespół polskich kardiologów pod kierownictwem Prof. Dariusza Dudka przeprowadził pierwsze w Europie Środkowo-Wschodniej zabiegi kardiologii inwazyjnej przy wsparciu robota. Zastosowany system Corindus CorPath GRX to jedyne tego typu urządzenie na świecie posiadające europejską oraz amerykańską certyfikację medyczną (CE, FDA). Wdrożenie robotyzacji zrewolucjonizowało organizację pracowni kardiologii zabiegowej, znacząco zwiększając precyzję i skuteczność zabiegów oraz bezpieczeństwo pracy zespołu medycznego.

Pierwszy zabieg przy wykorzystaniu robota Corindus CorPath GRX odbył się 23 marca bieżącego roku. Do tej pory zespół certyfikowanych operatorów: Prof. Dariusz Dudek, Dr Aleksander Zeliaś oraz Dr Marcin Nosal wykonali wspólnie 10 przezskórnych interwencji wieńcowych – wszystkie zakończyły się pełnym sukcesem. Biorąc pod uwagę liczbę przeprowadzanych rocznie zabiegów PCI oraz liczbę certyfikowanych przez AISN Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego kardiologów, robotyzacja daje nadzieję na standaryzację i zwiększenie precyzji wykonywania zabiegów, poprawę dostępu do zaawansowanych technik operatorskich oraz zwiększenie bezpieczeństwa i komfortu pracy zespołu medycznego. Z asystą robota przeprowadza się większość elementów przezskórnych interwencji wieńcowych, które do tej pory operator wykonywał manualnie, w tym korygowanie położenia cewników prowadzących, manewrowanie prowadnikami wewnątrz tętnic wieńcowych, doprowadzanie balonów i stentów do leczonych zmian. System obsługuje również sondę do obrazowania wewnątrzwieńcowego (firmy Volcano), jednak, przynajmniej na razie, nie jest możliwe stosowanie mikrocewników i cewników do aterektomii rotacyjnej. Przy pomocy ramienia robotycznego wykonano dotychczas głównie angioplastyki zmian typu A oraz B, jednak w niedalekiej przyszłości system zostanie wykorzystany również do bardziej skomplikowanych procedur takich jak przezskórne leczenie zwężeń w miejscu rozwidlenia naczyń (bifurkacji) czy też zabiegi rekanalizacji CTO (po manualnym przeprowadzeniu prowadnika przez okluzję).

Podczas pracy z ramieniem robotycznym Corindus, operator steruje urządzeniami wieńcowymi zdalnie z poziomu osłoniętej od promieniowania stacji roboczej połączonej z robotem, znajdującej się w sali operacyjnej lub zupełnie poza nią. Daje to możliwość przeprowadzania zabiegu bez konieczności zakładania fartucha ołowianego. Dostęp do fluoroskopii oraz automatycznego podawania kontrastu z poziomu kokpitu sterowania umożliwia minimalizację ekspozycji na promieniowanie jonizujące całego zespołu medycznego, stanowiącego najbardziej narażoną na promieniowanie grupę zawodowa wśród profesjonalistów medycznych.

Dodatkowo, system Corindus CorPath GRX pozwala osiągnąć wyższy poziom precyzji i standaryzacji zabiegu – algorytmy sztucznej inteligencji wspierają operatora w nawigacji wewnątrznaczyniowej, m.in. wykorzystując predefiniowane i aktywowane przez użytkownika zautomatyzowane ruchy prowadnikiem, naśladujące manewry wykonywane przez doświadczonych kardiologów interwencyjnych. Unikalną cechą robota jest również możliwość dokonania pomiarów odległości z dokładnością co do części milimetra. Jest to precyzja niemożliwa do osiągnięcia podczas manualnie wykonywanej procedury, minimalizująca ryzyko niedokładnego oszacowania długości zwężenia w naczyniu, a co za tym idzie – ułatwiająca optymalny dobór stentu oraz jego implantację. Dodatkowo, wsparcie robota minimalizuje ryzyko przesunięcia się implantu w naczyniu.

W zrobotyzowanej pracowni nie ma konieczności stosowania ciężkich osłon osobistych, co zmniejsza obciążenia ortopedyczne i zwiększa komfort pracy operatora, łagodząc wpływ czynnika, jakim jest zmęczenie. Nie mniej istotne jest ergonomiczne stanowisko pracy przy stacji roboczej, które pozwala m.in. na dokładniejszy wgląd w szczegóły naczyniowe na obrazie z angiografu, widzianego z bliższej odległości. W tradycyjnej, niezrobotyzowanej pracowni kardiologii interwencyjnej operator musi nieustannie przenosić wzrok z pola operacyjnego na monitor. Nowa organizacja pracowni kardiologii interwencyjnej może okazać się rewolucją, która zmieni światową kardiologię.